Przejdź do treści

System gaszenia gazem obojętnym

System gaszenia gazem obojętnym(IG-541)

Charakterystyka gazów obojętnych

  • Gaz obojętny (o nazwie handlowej Inert) jest jednym z przedstawicieli „obojętnych gazów gaśniczych” na polskim rynku.
  • Gazy obojętne posiadają trzy znamienne cechy:
    • Występują naturalnie w atmosferze, a więc w żaden sposób nie oddziaływają negatywnie na środowisko.
    •  Nie przewodzą prądu elektrycznego.
    •  Nie pozostawiają żadnych zanieczyszczeń po wyładowaniu.
  • Gazy obojętne dzięki swoim zaletom znajdują szerokie zastosowanie w zabezpieczaniu pomieszczeń ze sprzętem elektronicznym i innymi urządzeniami pod napięciem oraz wszędzie tam gdzie przechowywane jest mienie wysokiej wartości.
  • Zalecane są do stosowania w przypadku pomieszczeń z palnymi cieczami i gazami, przy czym znakomicie nadają się zarówno do gaszenie zaistniałego pożaru, jak również do zobojętnienia atmosfery, co ma uniemożliwić powstanie pożaru oraz nie dopuścić do wybuchu.
  • Nie oddziałują negatywnie na środowisko, posiadają tzw. Zerowy Potencjał Niszczenia Ozonu (ODP=0).
  • Nie wpływają na efekt cieplarniany GWP=0.
  • Działanie gazów obojętnych polega na obniżeniu stężenia tlenu do wartości przy jakich spalanie nie występuje (tj. 10-13% objętościowych powietrza), a więc oddziałuje fizycznie poprzez obniżenie stężenia tlenu w pomieszczeniu chronionym.

Gazy obojętne zalety stosowania

  • Gaz obojętny powoduje równomierne rozchodzenie się atmosfery gaśniczej w pomieszczeniu oraz skutkuje dłuższym utrzymywaniem się jej w całej kubaturze. Pozwala to zapobiec efektowi opadania lub unoszenia atmosfery gaśniczej, a w konsekwencji pojawiania się stref, w których może ponownie pojawić się ogień.
  • System Inert pozwala zredukować ciśnienie wypływu środka gaśniczego do 42bar (ciśnienie robocze wewnątrz butli 300bar). Każdy zawór butlowy wyposażony jest w osobny reduktor, który obniża ciśnienie gazu wychodzącego z butli do kolektora. Ponadto rozładowanie instalacji nie powoduje powstania fali ciśnienia, która może negatywnie wpływać na urządzenia przechowywane oraz na konstrukcję pomieszczenia. W systemie Inert ciśnienie gazu wypływającego z dysz jest stałe przez cały okres rozładowania butli (95% objętości gazu powinna być uwolniona w czasie nie dłuższym niż 60s), co zwiększa efekt gaśniczy i zapobiega pojawieniu się nieprzewidzianych strat.
  • Podczas gaszenia instalacji elektrycznych i elektronicznych środek nie powoduje powstawania tzw. szoku termicznego, jaki może wystąpić przy użyciu innych środków gaśniczych (np. dwutlenek węgla).

Opis systemu

  • Na system składają się:
    • zbiorniki ze środkiem gaśniczym;
    • zawory butlowe;
    • aktywator pneumatyczny sterowany sygnałem centrali;
    • rurarz;
    • dysze gaśnicze;
    • centralka wykrywczo – gaśnicza.
  • W systemie na gaz Inert nie stosuje się dodatkowych zaworów redukcyjnych na rurociągach (poza redukcją na fabrycznych zaworach).
  • Dysze wylotowe dobierane są indywidualnie za pomocą komputerowego programu obliczeniowego dla każdej chronionej przestrzeni, uwzględniając przy tym szczególne wymagania instalacji gaśniczej m.in.: określony czas wypływu ≤60 sek. oraz urządzeń podlegających ochronie.

Zastosowanie systemów gaszenia gazami obojętnymi

  • System może służyć do gaszenia pożarów w następujących obiektach:
    • pomieszczenia komputerowe;
    • rozdzielnie prądowe;
    • archiwa;
    • zabytki;
    • cenne dzieła sztuki;
    • sterownie procesów technologicznych;
    • unikatowa aparatura medyczna;
    • urządzenia telekomunikacyjne;
    • turbiny gazowe;
    • hamownie silników;
    • magazyny substancji łatwopalnych (benzyna, olej, farby, lakiery) i wiele innych.

Podstawowe komponenty stałego urządzenia gaśniczego

  • Stałe urządzenie gaśnicze na gaz Inert zbudowane jest z następujących komponentów:
    • zasobniki: butle 80l lub 140l;
    • środek gaśniczy;
    • dysze 180° lub 360°;
    • manometry kontaktowe na zaworach butli ze środkiem gaśniczym;
    • zawór główny butli (redukcyjny);
    • zespół wyzwalacza elektromagnetycznego z ręcznym;
    • czujnik wyzwolenia środka gaśniczego;
    • przewody rurowe;
    • kształtki hydrauliczne (kolanka, redukcje, trójniki);
    • automatycznie otwierająca się klapa odciążająca.

 

  • Zasobniki
    • Środek gaśniczy jest przechowywany w zasobnikach zaopatrzonych w szybko zwalniane zawory, redukujące ciśnienie wypływu środka gaśniczego do 60 bar i manometry kontaktowe.
    • Zbiorniki wraz z przewodami rurowymi tworzą instalację hydrauliczną.
    • Zbiorniki przytwierdzone są do ściany za pomocą stelaży dobranych w zależności od liczby zbiorników w baterii.

Widok na butle 140l z IG-541 - gazy obojętne

 Widok na butle

  •  Środek gaśniczy
    • System gaśniczy zastosowany w pomieszczeniach, oparty jest o środek gaśniczy Inert, który jest jednym z najpopularniejszych obojętnych gazów gaśniczych stosowanych w Polsce i na całym świecie.
    • Gaz powszechnie wykorzystuje się na całym świecie zarówno w przemyśle jak i dziedzinach życia codziennego.
    • Podczas procesu gaszenia pożaru mieszanina gazów gaśniczych wypełnia pomieszczenie chronione wytwarzając stężenie projektowe, co pozwala obniżyć stężenie tlenu w pomieszczeniu chronionym do ok 9-12% (spadek stężenia o ok 9-13%).
    • Na skutek obniżenia stężenia tlenu w środowisku płomieni, rozerwany zostaje „trójkąt spalania” (energia, materiał palny, tlen), a pożar jest tłumiony.
    • Efekt gaszenia ognia uzyskany zostaje dzięki równomiernemu rozprowadzeniu środka w pomieszczeniu w ciągu 60 sekund.
    • Środki obojętne nie wywierają szkodliwego wpływu na środowisko naturalne i organizm ludzki.
    • Stosowane stężenia gaśnicze nie pozwalają na obecność ludzi podczas gaszenia, konieczna jest ewakuacja pomieszczenia podczas gaszenia.
  • Dysze
    • Dysze są ostatnim elementem układu przepływu gazu.
    • Projektuje się je w pozycji wiszącej lub stojącej.
    • Nie wolno ich malować.
    • Należy pamiętać o zachowaniu dopuszczalnych odległości od ścian, stropów i przeszkód w pomieszczeniu (max. 30cm od ścian i stropów).

Widok na przykładową dyszę.widok na przykładową dyszę 11

 Widok na przykładową dyszę.

  • Manometr kontaktowy na zaworze butli ze środkiem gaśniczym
    • Jest to manometr posiadający dodatkowo przełącznik kontaktowy i jest zainstalowany bezpośrednio na zaworze butli zbiornika z gazem gaśniczym.
    • Oprócz odczytu wzrokowego wysyła impuls elektryczny do panelu sterowniczego.
    • Kiedy ciśnienie spada poniżej dopuszczalnej wartości, styki rozwierają się i sygnalizują spadek ciśnienia.
    • Sygnały z manometrów kontaktowych w systemie podłączone są do centrali gaszenia.

Widok na manometr zbiornika ze środkiem gaśniczym

 Widok na manometr zbiornika ze środkiem gaśniczym

  • Zawór główny butli (redukcyjny)
    • Każdy zbiornik ze środkiem gaśniczym wyposażony jest w zawór butli pozwalający zredukować ciśnienie na wylocie z butli do wartości  42bar.
    • W zaworze wbudowany jest manometr kontaktowy opisany powyżej, wskazujący aktualne ciśnienie w zasobniku i sygnalizujący niedobory.
    • Zawór jest wyposażony w kilka złączek technicznych, do których instaluje się główne elementy systemu.

Widok na przykładowy zestaw butli z podłączonymi element systemu.

 Widok na przykładowy zestaw butli z podłączonymi element systemu.

  • Wyzwalacz Universal Valve Operator
    • Wyzwalacz UVO (Universal Valve Operator) jest elementem systemu odpowiadającym za wyzwolenie środka gaśniczego z butli.
    • Wyposażony jest w elektrozawór, który po otrzymaniu sygnału z centrali powoduje wyzwolenie gazu z naboju pilotującego.

 

Zawór zbiornika ze srodkiem gasniczym

przykładowe połączenie z butlą

 Widok na wyzwalacz oraz przykładowe połączenie z butlą

  • Czujnik wyładowania
    • Element instalacji sygnalizujący wyzwolenie środka gaśniczego w pomieszczeniu.
    • Czujnik wyładowania zarówno przesyła sygnał do centrali sterującej, jak również sygnalizuje wyładowanie wskaźnikiem znajdującym się na obudowie czujnika.

 

wyzwalacz ele. i ręcznywężyk linii pilotowej

 Widok na Czujnik wyładowania wraz z wężykiem linii pilotowej

  • Przewody rurowe.
    • Środek gaśniczy płynie instalacją rurową od zbiorników do dysz.
    • Właściwe rozprowadzenie gazu zależy od konfiguracji rur, które należy rozmieścić zgodnie z warunkami dokumentacji.
    • Zastosowane rury powinny posiadać wytrzymałość na ciśnienie 63bar (42bar x 1,5).
    • Zastosowane kształtki powinny posiadać wytrzymałość na ciśnienie 63bar (42bar x 1,5).

Sterowanie stałymi urządzeniami gaśniczymi

  • Centrala sterująca stałymi urządzeniami gaśniczymi jest przeznaczona do wykrywania pożaru i sterowania stałymi urządzeniami gaśniczymi, zawierającymi środek gaszący w postaci gazowej, ciekłej lub w postaci aerozoli oraz monitorowania procesu samoczynnego gaszenia.
  • Centrale sterujące po wykryciu pożaru, realizują:
    • sterowanie sygnalizacją ostrzegawczą z zaprogramowanym czasem ewakuacji (czas ewakuacji maksymalnie 60sek.).
    • sterowanie urządzeniami gaszącymi za pośrednictwem wyjść przekaźnikowych, służących do uruchomienia elektromagnesu butli wyzwalającej.
  • Proces automatycznego gaszenia jest inicjowany przez:
    • zadziałanie dwóch czujek na dwóch różnych liniach dozorowych pracujących w koincydencji;
    • wciśnięcie przycisku START GASZENIA;
    • wciśnięcie przycisku START GASZENIA w centrali.
  • Proces automatycznego gaszenia przebiega dwuetapowo:
    • etap OSTRZEŻENIE – przeznaczony na ewakuacje osób ze strefy gaszenia;
    • etap GASZENIE – przeznaczony na gaszenie pożaru w wyniku podania sygnałów sterujących z centrali do zespołu wyzwalacza elektromagnetycznego i ręcznego otwierającego butle ze środkiem gaśniczym.
  • Uniwersalna optyczna czujka dymu
    • Optyczna czujka dymu jest przeznaczona do wykrywania widzialnego dymu, powstającego w bezpłomieniowym początkowym stadium pożaru, wtedy, gdy materiał zaczyna się tlić, a więc na ogół przed pojawieniem się otwartego płomienia i zauważalnego wzrostu temperatury.
  • Przycisk START (uruchomienia gaszenia) i przycisk STOP (wstrzymania gaszenia)
  • Sygnalizator akustyczny
    • Sygnalizator generuje dźwięk o natężeniu w odległości 1m >100dB oraz ostrzegawcze sygnały błyskowe świetlne.
  • Sygnalizatory informacyjne wewnętrzny i zewnętrzny
    • Sygnalizatory przeznaczone są do optycznego i akustycznego powiadamiania osób znajdujących się w pomieszczeniu o rozpoczęciu procedury gaszenia.
    • Są również ostrzeżeniem przed wejściem do pomieszczenia, w którym nastąpiło wyładowanie środka gaśniczego.
  • Okablowanie:
    • linie dozorowe i monitorujące stany centrali;
    • zasilanie centrali;
    • pozostałe linie.
  • Oznakowanie systemu gaśniczego, instrukcje obsługi.
    • Pomieszczenie przeznaczone do ochrony gazem wyposażone jest w zestaw oznaczeń, służących informowaniu osób o podstawowych funkcjach systemu i sposobie działania w nagłych wypadkach.