FM200 – HFC 227

Wprowadzenie

• Gaz FM-200^® jest jednym z przedstawicieli „czystych środków gaśniczych” na polskim rynku.
• Nasza firma jest dystrybutorem urządzeń gaśniczych wiodących producentów europejskich.

Nasze atuty

• Każdy z projektów przygotowywany jest kompleksowo, włączając w to:
  • pomiary pomieszczenia;
  • projektowanie;
  • montaż;
  • odbiory końcowe;
  • późniejsza konserwacja systemu.

Zalety gazu FM200

• Czyste środki gaśnicze posiadają dwie znamienne cechy:
  • nie przewodzą prądu elektrycznego
  • nie pozostawiają żadnych zanieczyszczeń po wyładowaniu
• Dzięki temu znajdują szerokie zastosowanie w zabezpieczaniu pomieszczeń ze sprzętem elektronicznym i innymi urządzeniami pod napięciem oraz wszędzie tam gdzie przechowywane jest mienie wysokiej wartości.
• Zalecane są do stosowania w przypadku pomieszczeń z palnymi cieczami i gazami, przy czym znakomicie nadają się zarówno do gaszenie zaistniałego pożaru, jak również do zobojętnienia atmosfery, co ma uniemożliwić powstanie pożaru oraz nie dopuścić do wybuchu.
• Jest środkiem bezpiecznym dla człowieka w zastosowanym stężeniu.
• Środek gaśniczy FM200 kwalifikowany jest do gazów cieplarnianych, posiada współczynnik ocieplenia globalnego GPW równy 2900 (wg producenta środka gaśniczego). Określony przez producenta średni czas życia w atmosferze to 31-42 lat.
• Działanie gazu FM200 ® polega na aktywnym odbieraniu energii z procesu palenia, poprzez oddziaływanie fizyczne i chemiczne.
• FM-200® w przeciwieństwie do innych środków gaśniczych daje się łatwo skroplić przy niewielkich ciśnieniach, dzięki czemu zajmuje niewielką powierzchnię składową (nawet 10-krotnie mniejszą w porównaniu do innych wiodących gazów gaśniczych). Nie ma w związku z tym potrzeby wyodrębniania oddzielnego pomieszczenia na butle.
• W porównaniu z innymi instalacjami na gazy obojętne, FM-200® dzięki niewielkiej ilości butli swobodnie rozmieszczanych w danym pomieszczeniu, ma znacznie niższe koszty instalacji, obsługi i konserwacji.
• Podczas gaszenia instalacji elektrycznych wysoki próg parowania środka, nie powoduje powstawania tzw. szoku termicznego dla elektroniki, jaki może wystąpić przy użyciu innych środków gaśniczych (np. dwutlenek węgla).

Opis systemu FM200 – HFC 227

• Systemy oparte na gazie HFC 227, są z powodzeniem stosowane na całym świecie, już od ponad 40 lat.
• System gaśniczy HFC 227  oferowany przez naszą firmę bazuje na niskociśnieniowych instalacjach ze zbiornikami, w których ciśnienie robocze nie przekracza 25bar. Tak zbudowany system pozwala skutecznie chronić pomieszczenia przy minimalnych kosztach jego dostosowania do wymogów.
• W niektórych zastosowaniach odpowiednikiem środka gaśniczego HFC 227 jest FE-25, którym także dysponujemy.
• Na system składają się:
  • zbiorniki na środek gaśniczy;
  • zawory;
  • dysze gaśnicze;
  • centrala sterująca stałymi urządzeniami gaśniczymi.
• Zbiorniki na gaz FM200 ® produkowane są w różnych wielkościach (od 2,7 do 390litrów).
  • Duża gama zbiorników pozwala zaoferować zbiorniki optymalnie dobrane do dokładnie wyliczonej ilości środka gaśniczego.
  • Gazem roboczym wyrzucającym środek gaśniczy ze zbiorników jest nieszkodliwy dla ludzi i środowiska azot pod ciśnieniem 25 barów.
• Dla systemu zaprojektowano specjalne zawory oraz dysze dobierane indywidualnie za pomocą komputerowego programu obliczeniowego dla każdej chronionej przestrzeni i pomieszczenia, uwzględniające szczególne wymagania środka gaśniczego m.in.: określony czas wypływu ≤10 sek.
• System może służyć do gaszenia pożarów w następujących obiektach, pomieszczeniach i urządzeniach:
  • pomieszczenia komputerowe;
  • rozdzielnie prądowe;
  • archiwa;
  • zabytki;
  • cenne dzieła sztuki;
  • sterownie procesów technologicznych;
  • unikatowa aparatura medyczna;
  • urządzenia telekomunikacyjne;
  • turbiny gazowe;
  • hamownie silników;
  • magazyny substancji łatwopalnych (benzyna, olej, farby, lakiery) i wiele innych.

Koncepcja ochrony pomieszczenia

• W chronionym pomieszczeniu projektuje się stałe urządzenia gaśnicze FM200.
•  Pojemność zbiornika dobrana jest według zapotrzebowania na środek gaśniczy.

System gaszenia pożaru uruchamiany jest na 4 różne sposoby:

1. przez zadziałanie pracujących w koincydencji czujek dymu rozmieszczonych w pomieszczeniu chronionym;
2. przez wciśnięcie ręcznego przycisku uruchomienia gaszenia;
3. przez wciśnięcie wyzwalaczy ręcznych (uruchomienie systemu za pomocą wyzwalacza ręcznego powoduje natychmiastowy wypływ środka gaśniczego);
4. za pomocą przycisku START umieszczonego na obudowie centrali gaszenia (z założenia jest to przycisk serwisowy).

Procedura gaszenia

• Rozpoczęcie procedury gaszenia, w przypadku wykrycia pożaru poprzedzone będzie alarmem pierwszego i drugiego stopnia.
• Potem następuje zwłoka czasowa i uruchomienie gaszenia.
• Do pomieszczenia dyżurki, w którym na stałe przebywa obsługa przekazywany jest sygnał alarmowania uzależniony od aktualnego alarmu w centrali:
  • przerywany sygnał – alarm I stopnia;
  • sygnał ciągły – alarm II stopnia i wyzwolenie.
• Od czasu rozpoczęcia wyzwalania środka gaśniczego, niezależnie od procedury uruchomienia, nie ma możliwości wstrzymania gaszenia, butla zostanie całkowicie opróżniona.
• Uwolnienie środka gaśniczego trwa max. 10s.
• Skuteczność gaszenia zależy w dużej mierze od czasu retencji, a mianowicie okresu, w którym określone stężenie gaśnicze będzie utrzymane w pomieszczeniu chronionym. W celu zapewnienia skuteczności gaszenia, czas retencji powinien wynosić minimum 10min.
• System uwalnia do przestrzeni chronionej określoną ilość gazu, w określonym czasie poprzez układ przewodów i dysz.
• Centrala sterująca stałymi urządzeniami gaśniczymi przekazuje następujące sygnały do systemu SAP:
  • Alarm I stopnia, (zadziałanie dowolnej czujki);
  • Alarm II stopnia (zadziałanie dwóch czujek na różnych liniach);
  • Wyzwolenie środka gaśniczego;
  • Uszkodzenie ogólne.

Obliczenia projektowe ilości gazu

• Temperatura chronionych pomieszczeń wynosi nie mniej niż 20^o
• Cała przestrzeń pomieszczenia jest objęta gaszeniem.
• Przestrzenie pomieszczeń chronionych są szczelnie zamknięte oraz nie ulegną zwiększeniu, bądź rozszczelnieniu.
• Dla gazu FM-200 wartość NOAEL (najwyższe stężenie, przy którym nie zaobserwowano niekorzystnego oddziaływania toksycznego lub fizjologicznego) wynosi 9% obj., natomiast wartość LOAEL (najniższe stężenie przy którym po raz pierwszy zaobserwowano niekorzystne oddziaływanie toksyczne lub fizjologiczne) wynosi 10,5 % obj.

Wymagania stawiane pomieszczeniom

• Pomieszczenie chronione stanowi wydzieloną strefę pożarową oraz gaśniczą.
• Strefa ta powinna być tak wykonana, aby można było osiągnąć, a następnie utrzymywać stężenie gaśnicze gazu FM-200® przez co najmniej 10 minut.

Podstawowe komponenty stałego urządzenia gaśniczego FM200 ®

• Stałe urządzenie gaśnicze na gaz FM-200 zbudowane jest z następujących komponentów:
  • zasobniki: butle;
  • środek gaśniczy FM200 ®;
  • dysze gaśnicze 360° i 180°;
  • zespół wyzwalacza elektromagnetycznego i ręcznego;
  • manometr z łącznikiem ciśnieniowym zbiorników ze środkiem gaśniczym;
  • łącznik ciśnieniowego wypływu środka gaśniczego;
  • przewody rurowe;
  • kształtki hydrauliczne o wytrzymałości do 70 bar;
  • centrala sterująca stałymi urządzeniami gaśniczymi;
  • uniwersalna czujka optyczna dymu wraz z gniazdami;
  • przyciski START (uruchomienia gaszenia), STOP (wstrzymania gaszenia);
  • sygnalizator akustyczny;
  • sygnalizatory informacyjne: wewnętrzny i zewnętrzny;
  • okablowanie;
  • znakowanie systemu gaśniczego, instrukcje obsługi.

• Zasobniki
  • Środek gaśniczy FM200 ® jest przechowywany w zasobnikach zaopatrzonych w szybko zwalniany zawór.
  • Zbiorniki wraz z przewodami tworzą instalację hydrauliczną.
  • Zbiorniki przytwierdzane są do ściany za pomocą stalowych obejm.
• Środek gaśniczy FM200 ®
  • System gaśniczy zastosowany w pomieszczeniu oparty jest o środek gaśniczy FM-200® będący chlorowcopochodną węglowodoru.
  • Jest jednym z najpopularniejszych zamienników halonu, zaliczany do czystych środków gaśniczych.
  • Podczas procesu gaszenia pożaru cząsteczki środka gaśniczego pochłaniają ciepło generowane w procesie spalania (odbierają energię), dzięki czemu temperatura płomienia spada poniżej temperatury zapłonu i ogień zostaje stłumiony.
  • Efekt gaszenia ognia uzyskany zostaje dzięki równomiernemu rozprowadzeniu środka w pomieszczeniu w ciągu 6 – 10 sekund.
  • Środek FM200 ® nie wywiera szkodliwego wpływu na organizm ludzki przy projektowanym stężeniu. Niskie stężenie tego środka sprawia, że redukcja zawartości tlenu jest znikoma, a więc nie wywołuje trudności w oddychaniu.
• Dysze gaśnicze
  • Dysze są ostatnim elementem układu przepływu gazu.
  • Montuje się je zawsze w pozycji wiszącej.
  • Nie wolno ich malować.
• Manometr z łącznikiem ciśnieniowym zbiorników ze środkiem gaśniczym
  • Jest to manometr posiadający dodatkowo przełącznik kontaktowy.
  •  Instaluje się go bezpośrednio na zaworze butlowym (oprócz odczytu wzrokowego przekazuje sygnał spadku ciśnienia do panelu sterowniczego).
• Zawór zbiornika
  • Zbiornik ze środkiem gaśniczym wyposażony został w zawór upustowy.
  • W zaworze wbudowano miernik ciśnienia (manometr), wskazujący aktualne ciśnienie w zbiorniku.
• Zespół wyzwalacza elektromagnetycznego i ręcznego
  • Wyzwalacz elektromagnetyczny to element systemu odpowiadający za wyzwolenie środka gaśniczego z zasobnika.
  • Wyposażony jest w elektrozawór, który po otrzymaniu sygnału z centrali powoduje otwarcie zaworu, uruchamiając gaszenie.

• Łącznik ciśnieniowego wypływu środka gaśniczego
  • Element instalacji sygnalizujący wyzwolenie środka gaśniczego z butli.
• Przewody rurowe
  • Gaz płynie instalacją rurową od zbiornika ciśnieniowego do dysz.
  • Właściwe rozprowadzenie gazu zależy od konfiguracji rur.
• Kształtki hydrauliczne
  • Kształtki hydrauliczne mają podwyższoną wytrzymałość na ciśnienie.
• Centrala sterująca stałymi urządzeniami gaśniczymi
  • Centrala automatycznego gaszenia jest przeznaczona do wykrywania pożaru i sterowania stałymi urządzeniami gaśniczymi.
  • Centrala współpracuje z konwencjonalnymi czujkami pożarowymi.
  • Centrala jest przystosowana do obsługi jednej lub wielu stref gaśniczych.
  • Proces automatycznego gaszenia przebiega dwuetapowo:
    •  etap OSTRZEŻENIE – przeznaczony na ewakuacje osób ze strefy gaszenia.
    •  etap GASZENIE – przeznaczony na gaszenie pożaru w wyniku podania sygnałów sterujących z centrali do zespołu wyzwalacza elektromagnetycznego i ręcznego otwierającego butlę ze środkiem gaśniczym.
• Uniwersalna optyczna czujka dymu wraz z gniazdem
  • Optyczna czujka dymu jest przeznaczona do wykrywania widzialnego dymu, powstającego w bezpłomieniowym początkowym stadium pożaru, wtedy, gdy materiał zaczyna się tlić, a wiec na ogół przed pojawieniem się otwartego płomienia i zauważalnego wzrostu temperatury.
• Sygnalizator akustyczny
  • Sygnalizator generuje dźwięk oraz ostrzegawcze sygnały błyskowe świetlne.
• Sygnalizatory informacyjne wewnętrzny i zewnętrzny
  • Sygnalizatory przeznaczone są do optycznego i akustycznego powiadamiania osób znajdujących się w pomieszczeniu o rozpoczęciu procedury gaszenia.
  • Służą także do ostrzeżenia przed wejściem do pomieszczenia, w którym nastąpiło wyładowanie środka gaśniczego.
• Oznakowanie systemu gaśniczego, instrukcje obsługi
  • Pomieszczenie przeznaczone do ochrony gazem wyposażyć w zestaw oznaczeń, służących informowaniu osób o podstawowych funkcjach systemu i sposobie działania w nagłych wypadkach.
  • Instrukcja obsługi centrali znajduje się obok centrali
• System wykrywania pożaru SAP
  • System SAP przyjmuje z każdej centrali gaszenia następujące sygnały monitorowania stanu pracy każdej z central gaszenia:
    • Alarm I stopnia (zadziałanie czujki na dowolnej linii),
    • Alarm II stopnia (zadziałanie po jednej czujce na różnych liniach lub wciśnięcie przycisku START),
    • Wyzwolenie środka gaśniczego,
    • Uszkodzenie ogólne centrali.
•  Informacje dla użytkownika lub państwowej straży pożarnej
  • Strefę gaśniczą należy pozostawić zamknięta, przez co najmniej 10 minut od momentu wyzwolenie gazu do pomieszczenia chronionego.
  • Po czasie 10 minut, można wejść do pomieszczenia chronionego i zweryfikować efekty gaszenia.
  • Informację o uruchomieniu systemu gaśniczego należy zgłosić firmie zajmującej się konserwacją urządzenia, w celu ponownego napełnienia zbiornika i ponownego zazbrojenia systemu gaśniczego. 

Uwagi – Dla Użytkownika

• Szkolenie
  • Wykonawca stałego urządzenia gaśniczego gazowego jest zobowiązany do przeszkolenia pracowników użytkujących pomieszczenie z zakresu podstawowych informacji o systemie jak również z podstawowej codziennej obsługi instalacji.
  • Zakres temperatur pracy systemu
  • Temperatura w pomieszczeniu powinna zawierać się w zakresie od (0°C) do +50°C.
  • Podany zakres temperatur są to temperatury dopuszczalne, zaleca się jednak, aby temperatura w pomieszczeniach zawierała się w zakresie od 18°C do 27°C.

• Serwis i konserwacja

  • Dane ogólne
    • Uwaga:
      • Ciągła zdolność do efektywnego działania systemu zwalczającego pożar polega na pełnym odpowiednim przeprowadzeniu testów z, jeśli możliwe, okresowymi testami.
    • Instalator powinien wyposażyć użytkownika w książkę serwisową, w której będą zapisywane szczegóły serwisu i inspekcji.
• Program inspekcji wykonywany przez użytkownika
  • Instalator powinien zapoznać użytkownika z programem inspekcji komponentów systemu.
  • Program inspekcji użytkownika zmierza do wykrycia uszkodzeń we wczesnej fazie zanim może zajść potrzeba uruchomienia systemu.
  • Odpowiedni program zawiera:
    •  czynności tygodniowe;
    •  czynności miesięczne.
• Harmonogram serwisu
  • Harmonogram serwisów powinien zawierać wymagania okresowej inspekcji i testu kompletnego systemu, włącznie ze zbiornikami ciśnieniowymi.
  • Odpowiednia procedura weryfikacji systemu przedstawiona jest poniżej:
    • czynności wykonywane co pół roku;
    • czynności roczne;
    • zgodnie z datą następnego badania zbiornika.